Samenvatting van de Self Determination Theory (Deci & Ryan) met uitleg van de drie basisbehoeften (autonomie, competentie, verbondenheid) en de typen motivatie. Bevat ook korte toepassingen voor onderwijs, werk, sport en gezondheid.
Wat is de Self-Determination Theory (SDT)?
SDT is een psychologische theorie die verklaart hoe motivatie werkt en welke omstandigheden mensen helpen om gemotiveerd, betrokken en tevreden te zijn.
Wie ontwikkelden de SDT?
Edward Deci en Richard Ryan, in de jaren ’80. Ze onderzochten motivatie en welzijn.
Welke drie basisbehoeften staan centraal in SDT?
Autonomie (zelf keuzes maken), Competentie (je bekwaam voelen) en Verbondenheid (je verbonden voelen met anderen).
Wat betekent ‘autonomie’ in SDT?
Het gevoel dat je zelf kunt bepalen wat je doet en waarom je het doet.
Wat betekent ‘competentie’ in SDT?
Het gevoel dat je iets goed kunt, vooruitgaat en uitdagingen aankunt.
Wat betekent ‘verbondenheid’ in SDT?
Het gevoel erbij te horen, gewaardeerd te worden en goede relaties te hebben.
Wat is intrinsieke motivatie?
Motivatie die komt vanuit plezier, interesse of voldoening in de activiteit zelf.
Wat is extrinsieke motivatie?
Motivatie die komt door externe factoren, zoals beloningen, erkenning of druk.
Wat is demotivatie?
Het ontbreken van motivatie; je ziet geen nut of voelt geen controle over wat je doet.
Wat bedoelt SDT met ‘autonomie-ondersteunend gedrag’?
Anderen ruimte geven om keuzes te maken, luisteren naar hun perspectief en niet te veel controleren.
Hoe draagt autonomie bij aan motivatie?
Als mensen zelf keuzes maken, voelen ze zich verantwoordelijker en gemotiveerder.
Hoe draagt competentie bij aan motivatie?
Het ervaren van succes en groei geeft energie en zin om verder te leren.
Hoe draagt verbondenheid bij aan motivatie?
Je veilig en gewaardeerd voelen versterkt het verlangen om mee te doen en bij te dragen.
Wat gebeurt er als basisbehoeften worden gefrustreerd?
Minder motivatie, meer stress en kans op uitval of afhaken.
In welke contexten wordt SDT toegepast?
Onderwijs, werk, sport, gezondheid – overal waar motivatie en welzijn belangrijk zijn.
Wat is het doel van SDT in de praktijk?
Om omgevingen te creëren die autonomie, competentie en verbondenheid voeden, zodat mensen floreren.